Sociale media spelen een grote rol in het leven van veel mensen. Via sociale media onderhoud je contacten met je vrienden en blijf je op de hoogte van wat anderen doen. Dat is leuk en gemakkelijk. Maar het gebruik van sociale media kan ook zorgen voor stress en psychische klachten.

Druk door sociale media

De meeste mensen delen op sociale media alleen positieve en leuke dingen. Daardoor lijkt het alsof ze allemaal een perfect leven leiden. Bijna niemand deelt zijn saaie dagen of teleurstellende ervaringen op sociale media. De mooie plaatjes en dat perfecte leven kunnen voor stress en depressieve gevoelens zorgen bij anderen. Die kunnen gaan twijfelen over hun eigen leven en de keuzes die ze hebben gemaakt. Je weet natuurlijk wel dat mensen alleen de hoogtepunten uit hun leven delen, maar toch kan er een gevoel van teleurstelling ontstaan.

Altijd online

Veel jongeren zijn gevoelig voor de reacties van hun volgers. Als jouw post wordt ‘geliked’, geretweed of gedeeld, dan geeft dat een goed gevoel. En als dat niet zo is, dan ben je misschien teleurgesteld of voel je je onzeker.

Je kunt je ook buitengesloten voelen als je merkt dat je vrienden iets aan het doen zijn, waarvoor jij niet bent uitgenodigd. Dat geeft extra stress.

Onderzoek wijst uit dat veel jongeren voortdurend de sociale media volgen. Ze zijn bang om dingen te missen als ze niet online zijn. Misschien word jij ook wel onrustig als je berichtjes hoort binnenkomen, maar ze niet direct kunt bekijken. Je bent misschien bang om dingen te missen. Dat heet ‘Fear of Missing Out’ (FOMO). Een groot deel van de jongeren heeft last van de angst om dingen te missen als ze de sociale media niet volgen. Daardoor hebben ze de neiging om steeds meer tijd aan sociale media te besteden.

Klachten en psychische problemen

Als je veel gebruik maakt van sociale media en meestal online bent, kan dat psychische klachten veroorzaken. Bijvoorbeeld angst, depressie en slaapproblemen.

Iemand die veel last heeft van FOMO kan ook lichamelijke reacties krijgen, zoals zweten, nervositeit en hartkloppingen. Bijvoorbeeld als er een nieuw bericht binnenkomt. Of als er zoveel informatie binnenkomt, dat je het niet meer kunt verwerken. Zoals tientallen WhatsApp gesprekken die op je staan te wachten.

Je kunt ook andere lichamelijke klachten krijgen. Langdurig naar een beeldscherm kijken is slecht voor je ogen, want het kan bijziendheid veroorzaken. Om dat te voorkomen moet je afwisselend dichtbij en veraf kijken. Een vuistregel van oogartsen is: na 20 minuten beeldschermtijd, 20 seconden in de verte kijken.

Ook kun je problemen krijgen met je bioritme, je slaap-waakritme. Het (blauwe) licht van de beeldschermen. Blauw licht heeft invloed op onze biologische klok en kan zo de slaap verstoren. Door slaaptekort kun je je slechter concentreren en minder goed presteren. Op veel telefoons zit een functie waarmee het blauwe licht een beetje wordt gefilterd.

Tips

Hoe kun je de druk van sociale media in de hand houden? Jongeren geven elkaar de volgende tips:

  • Blijf jezelf. Laat dingen zien waar je echt trots op bent.
  • Plaats geen post omdat je je geforceerd voelt om iets te laten zien. Laat alleen dingen zien waar je echt voor staat.
  • Zoek mensen op waar jij je prettig bij voelt.
  • Als je ergens mee zit, vraag dan advies aan mensen met wie je goed bevriend bent. Dat levert vaak een beter advies op dan wanneer je via sociale media hulp inroept.
  • Houd de tijd die je aan je telefoon besteedt in de gaten met behulp van een timer. Er zijn ook apps die je daarbij kunnen helpen.
  • Realiseer je dat de druk of de stress die je ervaart, iets is dat je jezelf oplegt.