De smartphone: je kunt bijna niet zonder. Je telefoon is onmisbaar voor school, je ontspanning, weten wat er speelt en contact met vrienden. De meeste jongeren denken bij hun smartphone als eerste aan sociaal contact, tijdverdrijf (spelletjes) en sociale media. De meeste jongeren zijn zich ook bewust van de verslavende werking van de smartphone. Misschien wil je weten wanneer je gedrag nog gezond is en wanneer niet.
Sociale media
Sociale media hebben veel goeds gebracht. Via Facebook, Instagram, Pinterest, Snapchat en WhatsApp kun je je vrienden gemakkelijk volgen. En je kunt bevriend raken met nieuwe mensen over de hele wereld. Maar je kunt ook te veel bezig zijn met je smartphone, waardoor het andere dingen in je leven in de weg gaat zitten. Als je merkt dat je telefoon je erg afleidt, kunnen regels handig zijn. Uit onderzoek blijkt dat je geen twee dingen tegelijk kunt doen. Afleiding door sociale media zorgt ervoor dat je:
- meer fouten maakt;
- langer over je werk doet;
- eerder moe wordt.
Wanneer wel en wanneer niet?
Bedenk voor jezelf dat je eerst je huiswerk afmaakt en dan een tijdje op je mobiel mag. En heel soms is het gewoon wel eens lekker om niet bereikbaar te zijn. Geloof je het niet? Waag de stap en probeer het eens.
Zet je mobiel 's nachts uit. Je wordt dan niet wakker gemaakt en bent 's ochtends fitter. Je krijgt ook niet de gewoonte om even snel te kijken als je ’s nachts wakker wordt. En de straling die het apparaat afgeeft, komt zo niet bij je.
Wil je kunnen bijhouden hoeveel tijd je aan je telefoon besteedt? Er zijn apps die je smartphonegebruik kunnen bijhouden. Je krijgt dan een overzicht hoeveel uren en minuten je per app hebt besteed.
Smartphone op school
De meeste scholen hebben regels voor het gebruik van mobieltjes in de klas. Daar moeten ze alle leerlingen over informeren.
Mag een leraar zomaar je mobiel afpakken? Nee. Als jouw school geen duidelijke regels heeft, mag de leraar dat niet doen. Docenten mogen alleen tijdens schooluren je mobiel afpakken. Dus aan het eind van de schooldag moet je hem weer kunnen ophalen.
Smartphoneverslaving
Je wilt snel even WhatsApp checken op je telefoon, dan zie je iets leuks op Insta, weer een filmpje, een leuk berichtje, even naar YouTube en weer terug naar WhatsApp en je bent zo een uur verder. Herken je het?
De grens tussen gewoon intensief gebruik van je smartphone en een obsessie of een smartphoneverslaving is moeilijk te trekken. Soms geven jongeren aan dat het een verslaving lijkt, omdat ze geen grip meer hebben op de hoeveelheid tijd die ze aan hun smartphone besteden. Terwijl anderen het niet echt een verslaving vinden, maar meer een soort gewoonte uit tijdverdrijf, omdat ze zich anders vervelen.
Vooral omdat je de telefoon altijd bij de hand hebt, pak je je mobiel soms automatisch. Ook al heb je er eigenlijk helemaal geen behoefte aan om dat spelletje te spelen of je tijdlijn te checken. Dan zit je al wel in de gevarenzone: hoe minder je nadenkt, hoe eerder iets een gewoonte kan worden die ongezond is. En andersom: hoe bewuster je omgaat met je smartphone, hoe beter, want dan heb je sneller door wanneer je er te veel tijd mee kwijt bent.
Mogelijke problemen
Je realiseert je vast wel dat je smartphone veel aandacht opeist. Er kunnen zelfs problemen door ontstaan.
- Als je veel op sociale media zit, kan het zijn dat je in het echte leven juist onzeker wordt. Vooral Instagram kan dat effect hebben. Soms verlies je zelfs het contact met het echte leven.
- Je ervaart druk om perfect te moeten zijn.
- Je voelt sociale druk om foto’s te versturen die laten zien dat jij een heel leuk leven leidt.
- Je bent vooral bezig met wat anderen vinden. Je wilt zoveel mogelijk ‘likes’.
- Door het systeem van ‘likes’, ‘influencers’ en ‘retweets’ bestaat het gevaar dat je eerder meegaat in wat anderen vinden. Sommige jongeren vinden dat je daardoor oppervlakkiger of ongevoeliger wordt.
- Smartphonegebruik in het verkeer is altijd gevaarlijk: je reageert minder alert.
- Op feestjes zit iedereen op zijn telefoon. Dan is er minder ruimte voor echte sociale contacten.
Te veel tijd aan je smartphone besteden is ongezond als je daardoor minder beweegt en slechter of later slaapt. Als je je ogen te veel focust op het scherm, kun je bijziend worden.